Lahey’de ‘soykırımı engelle’ kararı

27 Ocak 2024

BM’nin en büyük yargı organı Uluslararası Adalet Divanı, Güney Afrika’nın “Gazze’de soykırım davası” başvurusunu kabul etti. Mahkeme, Gazze’deki soykırım iddialarının ispatlandığına hükmetti, İsrail’den bunun önlenmesini istedi.

Uluslararası Adalet Divanı (UAD), İsrail’in Gazze’de askeri harekata son vermesi ve soykırımı önlemesine hükmetti. Adalet Divanı, ayrıca İsrail aleyhine ileri sürülen iddiaların ‘makul seviyede’ ispatladığına hükmederek, (İsrail’in) davanın düşürülmesi talebini de reddetti. 

Türkiye saatiyle 15’de başlayan duruşmada, 17 hakimden oluşan mahkeme heyetinin başkanı ABD’li Joan Donoghue, 50 dakika süreyle Adalet Divanı’nın İsrail aleyhine hükmettiği kararlar ve ihtiyati tedbirlerle ilgili mütalaasını okudu. Mahkeme, Güney Afrika’nın İsrail aleyhine açtığı davada yetkili olduğunu hatırlatırken, saldırılara maruz kalan Gazzelilerin, İsrail’in de taraf olduğu Birleşmiş Milletler (BM) Soykırım Sözleşmesi’nin 2. maddesindeki “korunan grup”

Yazının Devamı

AB ve ABD için sözleri yerine getirme zamanı

24 Ocak 2024

GÜLDENER SONUMUT - TBMM’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylaması Avrupa ve Amerika’da geniş yankı uyandırdı. Oylamanın hemen ardından İsveç Başbakanı Ulf Kristersson “Bugün NATO’ya tam üye olmaya bir adım daha yaklaşmış bulunuyoruz. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin İsveç’in NATO üyeliği lehinde oy kullanması olumludur” dedi.

Rusya eleştirilerine son

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de memnuniyetini dile getirirken, AB dönem Başkanlığını üstlenen Belçika’nın Dışişleri Bakanı Hadja Habib, İsveç’in NATO üyeliği yolunda hayati bir adım olduğunu vurguladı. NATO üyeliğinin onaylanması konusunda Türkiye’den beklentilerini sıklıkla tekrarlayan Almanya Başbakan’ı Olaf Scholz da, kararın çok önemli ve son derece doğru olduğunun altını çizdi.

TBMM’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylamasıyla birlike, Batı ülkelerinde Türkiye’nin Rusya’nın dümen suyuna gittiği yönündeki eleştiriler de resmen sona ermiş oldu. Zira uzun süre,

Yazının Devamı

Ya 3. Dünya Savaşı başladıysa bile?

21 Ocak 2024

Dünyada çatışmalar ve savaşların sayısı oldukça çoğaldı. Afrika ve Latin Amerika ülkelerinde iç savaşlar ve askeri darbelerle değişen rejimlerin sayısı gözle görülür şekilde arttı.

Neredeyse iki yıl önce Rusya’nın Ukrayna’yı ilhak etme çabasıyla başlayan savaş henüz dünya savaşına neden olmadı. Hatta tarih, Thomas Friedman’ın 4 Nisan 2022 yılında New York Times gazetesinde kaleme aldığı ‘Ukrayna ilk gerçek dünya savaşıdır’ başlıklı köşe yazısını sanki yalancı çıkarttı.

1. Dünya Savaşı 1914 yılında başlayıp, 1918 yılında mı sona erdi? Yoksa aslen 1914 yılında başlayıp, 1918 yılında ara verilip, 1939 yılında tekrar başlayıp, 1945 yılında mı sona erdi? Bu tartışmaları yapan tarihçiler var. Var olmaya da devam edecek. Aksi kabul edilene kadar 1. Dünya Savaşı 1914-1918 yılları arasında, 2’ncisi ise 1939-1945 arasında yaşandı. Toplumbilimde tanımlar ve analizlerde zaman ve mekan konuları çok önemli. Bir başka deyişle ‘Zeitgeist’, yani zamanın ruhuna göre değerlendirmede bulunmak gerekiyor.

Rusya’nın

Yazının Devamı

Macron’dan ‘zevahiri kurtarma’ çabası

14 Ocak 2024

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron bir kez daha başbakan değiştirdi. 2017’de cumhurbaşkanı seçilen Macron, 2022 yılında tekrar bu koltuğa oturma hakkı kazandı. Ancak Meclis’te hükümet kuracak kadar bir çoğunluğa sahip olmadı. Almanya, Belçika hatta İtalya ve İspanya’dakinin aksine Macron, halen muhalefette olan siyasi partilerle yakınlaşma düşüncesi geliştirmedi. 7 yılda tam 4 kez başbakan değiştirdi. Son olarak da Başbakan Elisabeth Borne’u siyaseten çok yıprattı, limon gibi sıktı ve değiştirme kararı aldı. Zaten Borne’dan pek hoşlanmıyordu. Borne kendi tercihi değil, siyasi hareketinde yer alan sosyal demokrat ile liberal demokrat kökenli siyasetçilerin adeta bir dayatmasıydı. Borne’u soğuk ve teknokrat buluyordu. Siyaset arenasında yeterince karizmaya sahip olmadığını, kitleleri arkasından sürükleyemeyeceğini düşünerek görevine son verdi. 

Elisabeth Borne belki kitleleri sürükleyecek popüler bir isim değildi. Ancak çoğunluğa sahip olmayan bir siyasi iktidarı idare-i maslahat edebilecek bir kişi olduğunu göstermişti. Zira

Yazının Devamı

NATO’dan 1000 Patriot, AB’den 1 milyon obüs?

7 Ocak 2024

2024 yılının ilk günleri uluslararası ilişkiler, savunma ve havacılık alanında önemli haberlerle başladı. Başlıktan da görüleceği üzere NATO’nun ikmal ajansı, müttefikler için 5 milyar dolar değerinde Patriot füzesi tedarik etme kararı aldı. Öte yandan Avrupa Birliği (AB) de 155 mm toplar için 1 milyon obüs temin etmek üzere üretim hacmini arttırdığını açıkladı. Bu kararların Rusya-Ukrayna savaşı için dönüm noktası olabileceğini düşünenler yok değil. Ancak bu silahların pek çoğu maalesef Ukrayna’ya sevk edilmeyecek. Halbuki neredeyse ikinci yılını geride bırakmak üzere olan savaşta Ukrayna’nın silah ve mühimmat eksiklikleri ve bunların giderilmesi hakikaten hala hayati bir önem taşıyor.

Hatırlanacağı üzere, savaşın ilk günlerinden itibaren müttefikler Ukrayna’ya sınırsız mühimmat ve silah desteği vermeyi taahhüt ettiler. Bu vaatlerini yerine getirmek için de stratejik rezervlerini neredeyse kritik seviyeye getirmeyi, hatta Baltık bölgesindeki bazı müttefikler kritik seviyenin de altına

Yazının Devamı

2024 yılında 4.1 milyar insan sandık başında

31 Aralık 2023

2023 yılı oldukça çalkantılı geçti. Türkiye’miz daha yılın ilk çeyreğini yarılamadan, maalesef deprem felaketiyle karşı karşıya kaldı. Yaralarını hızlı bir şekilde sarmak için devlet ve millet el ele vermiş durumda. Özel sektör de Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin izlerini silmek için çok çalışıyor. Doğuş Holding, Hatay Meclisi ile Adalı Konağını restore etmek için kolları sıvadı. 2023’ü geride bırakırken, 2024 yılında 4.1 milyar insan sandık başına giderek, siyasi tercihlerde bulunacağını görüyoruz. Bu sayı dünya nüfusunun %51’ini oluşturuyor. Bu seçmenlerin 3.7 milyarı, ulusal seçimler olarak tarif edebileceğimiz meclis, senato ve cumhurbaşkanlığı seçimleri ile ülkelerini yönetecek hükümetleri belirlemek için vatandaşlık görevlerini yerine getirecekler. ‘En’lerin seçimi olacak desek yanlış olmaz.

Örneğin dünyanın en kalabalık 9 ülkesinin 8’inde genel seçimler düzenlenecek. Bunlar arasında Hindistan, ABD ve Rusya yer alıyor. Dünyanın

Yazının Devamı

Transatlantik havzada ‘savunma’ hareketliliği

24 Aralık 2023

Kulağımıza kar suyu kaçıran, işaret fişeğini ilk ateşleyen Belçika Genelkurmay Başkanı Oramiral Michel Hofman oldu. İsrail-Filistin çatışmasının gölgesinde kalan açıklamaları önemli ipuçları veriyor.

Hofman, Belçika’nın ve NATO’daki diğer Avrupalı müttefiklerin mutlaka Rusya’ya karşı silahlanması gerektiğinin altını çiziyor. Hofman, Le Soir gazetesine verdiği demeçte, ülkesinin mühimmat stoklarının kritik seviyenin altında olduğuna işaret ediyor. Romanya’da bulunan Belçikalı askeri birlikleri teftişi esnasında ‘Het Laast Nieuws’ gazetesine bir demeç veren Hofman, Belçika ile bir çok Avrupalı müttefikin mühimmat eksikliğine dikkat çekerek, bir saldırı anında Belçika’nın ancak birkaç saatlik mühimmatı olduğunu anlatıp, mühimmatı bittiğinde artık ‘düşmana karşı taş atmak dışında bir çaresi kalmayacak’ diyor.

Geleneksel olarak gölgede kalan Belçika Genelkurmay Başkanı sessizliğini bozarak Moskova’nın askeri emelleri konusunda da uyarıyor: Rusya’nın

Yazının Devamı

AB zirvesinin gölgesinde kalanlar

17 Aralık 2023

Belçika’nın başkenti Brüksel, geçtiğimiz Perşembe ve Cuma günü AB liderler zirvesine ev sahipliği yaptı. Bu zirve sadece İspanya’nın dönem başkanlığını noktalayan zirve değildi. Aynı zamanda, önümüzdeki Haziran ayında yapılacak olan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin kulislerine sahne oldu. Macaristan Başbakanı Orban’ı ikna etmek bahane, Parlamento seçimlerinin ardından AB kurumlarının başına kimin geçeceğine yönelik ‘nabız yoklamaları’ şahane...

Geçtiğimiz hafta İtalyan La Repubblica, eski başbakan ve Avrupa Merkez Bankası (AMB) eski başkanı Mario Draghi’nin AB Konseyi başkanlığı görevini devralmaya hazırlandığını yazdı. Gazete, 76 yaşındaki Draghi’nin adaylığının Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron tarafından ortaya atıldığını, Draghi’nin de prensipte ‘hayır’ demediğini belirtti. Draghi’nin AMB’deki eski bir çalışma arkadaşına sordum. Macron ile Draghi arasında bir dirsek temasının bulunduğunu teyit eden kaynağım ‘bu atamanın çantada keklik olması halinde Draghi’nin evet

Yazının Devamı