8. Yargı Paketi'nde getirilen değişiklikler

12.03.2024 tarihinde yargı paketi ile birçok kanunda değişiklikler getirilmiştir. Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklikler, Ceza Muhakemesi Kanunu ile bazı kanunlarda değişikliği içeren maddeler detaylandırılmıştır. Ancak bazı maddeler Resmi Gazete’de yayınlandığı gün yürürlüğe girmiş, bazıları ise 01.06.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir, bu husus özellikle belirtilmiştir. Yargı paketi ile 5 farklı kanun dalında yapılan değişiklikler tek tek aşağıda kategori altında belirtilmiştir: 

a-) 2004 Sayılı İcra İflas Kanunu’nda Gelen  Önemli Değişiklikler 

İcra İflas Kanunu’ndaki getirilen değişiklikler 01.06.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir. En önemli değişiklik ise itiraz süreleri ile ilgilidir. 

Yerel mahkemenin vermiş olduğu karara yönelik yapılacak itiraz ile ilgili sürede değişiklik getirilmiştir. Artık hukuk davalarındaki genel hüküm içeren Hukuk Muhakemeleri Kanunu uygulanacaktır. 

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda olduğu gibi itiraz adına süre başlangıcı, yerel mahkemenin vermiş olduğu karar yüze okunduğu tarihten itibaren olmayacaktır. Artık karar, ilgiliye tebliğ edildikten sonra başlayacaktır. Karara dair itiraz süresi, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren başlayacaktır. Duruşmada verilen kısa kararın yüze karşı okunması ile itiraz süreci başlamayacaktır. 

b-) 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’ndaki Önemli Değişiklikler 

Vesayet hususu ile ilgili değişiklik getirilmiştir. Öncelikle vesayet hususunu detaylıca belirtmek gerekir ise; bir kimsenin akıl hastalığı, yaş küçüklüğü ya da mal varlığının yönetimi hususunda korunmaya alınmasıdır. Kişilik haklarını korumak adına atanan kişiye ise vasi adı verilmektedir. 

Türk Medeni Kanunu’nda vasiliğe dair önemli bir düzenleme de hapis cezası alan kişiler adına gelmiştir. Eğer bir kişi 1 yıl veya daha fazla hapis cezası almış ise vasi tayin edilmesi zorunlu idi. Ancak yeni gelen düzenleme ile kesinleşmiş hapis cezasının infazı adına vasinin isteği üzerine kısıtlanacaktır. 

Vasi zorunluluğu, 5 yıl veya daha fazla kesinleşmiş hapis cezasına mahkum olan kişiler adına getirilmiştir. Vasinin isteğine tabi değildir. 

c-) 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’ndaki Önemli Değişiklikler 

Pandemi sonrasındaki enflasyon ve ekonomi durumu, adli para cezası miktarına da yansımıştır. Bu nedenle adli para cezasının miktarına dair artırım uygulanmaktadır. 01.06.2024 tarihinden sonra verilecek adli para cezalarında artırılmış miktar ile uygulama başlayacaktır. 

Adli para cezasının bir günlüğe karşılık en az 20 TL ve en fazla 100 TL’dir. Yeni getirilen düzenleme ile 1 gün karşılığı olarak en az 100 TL ve en fazla 500 TL olarak düzenlenmiştir. Adli para cezasının bir günlüğüne karşılık gelen ceza, görüldüğü üzere 5 katına çıkarılmıştır. Yaptırım adına ağırlaştırılma bu şekilde gerçekleştirilmiştir. 

Bir başka düzenleme ise silahlı örgüte üye olmasa da örgüte yardımcı olan fail hakkında da ceza ile suç tanımlanmıştır. Örgüte üye olmasa da örgüt adına suç işleyen kişi hakkında 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası getirilmiştir. 

d-) 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’ndaki En Önemli Değişiklik 

01.01.2022 tarihinde, basit yargılama usulü düzenlemesi getirilmiş ve dosya sürecinde hızlandırma amaçlanmıştır. Şu aşamada bazı suçlar bakımından hakim, dosya üzerinden inceleme yaparak karar verebilmektedir. Ancak 01.01.2022 tarihinde getirilen basit yargılama usulündeki düzenlemede maalesef önemli bir husus atlanmıştır. Uygulamada hatalara sebep olmuştur. Dosya üzerinden yapılan inceleme sonrasında verilen karara karşılık yapılan itiraz, yine aynı mahkeme tarafından duruşma açılarak karar verilmekte idi. Kendi verdiği kararın denetimini yine aynı mahkeme sonuçlandırmakta idi. 

Artık yeni getirilen düzenleme ile hükmü veren mahkeme değil, o yerde birden fazla asliye ceza mahkemesi bulunması halinde tevziye göre belirlenen asliye ceza mahkemesinde yargılamaya devam edilecektir. Böylelikle uygulamada daha doğru ve hakkaniyetli kararların yolu açılmış, önceki kanundaki yanlış düzeltilmiştir. 

Asıl önemli diğer değişiklik ise; süreler bakımından gerçekleştirilmiştir. Yerel mahkeme tarafından verilen kararın yüze karşı okunması ile süre de başlayacak idi. Duruşmada yüze okunması ile birlikte 7 günlük süre içerisinde itiraz edilmez ise karar kesinleşmiş olacaktır. Yeni getirilen düzenleme ile hükmün gerekçesinin tebliğ edilmesinden itibaren iki hafta ibaresi getirilmiştir. Bu kadar kısa sürede itiraz edemeyen, hükmün gerekçesini görmeden süre tutum dilekçesi sunamayan vatandaşlar hak kaybına uğramayacaktır. Artık hükmün gerekçesinin tebliğ edilmesinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde itiraz dilekçesi sunulabilecektir. Hküm 01.06.2024 tarihinde yürürlüğe girecektir. 

d-) 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’ndaki Önemli Değişiklik

Kişisel Verileri Koruma Kanunu, 2016 yılında ülkemize gelmiştir. Her ne kadar üzerinden 8 yıl geçse de birçok kişi, kişisel veriler hususunda tam bilinçli değildir. Yargı paketi ile kişisel verileri koruma kanununda da değişiklikler getirilmiştir. 

Özel nitelikli kişisel verilere dair önemli bir detay getirilmiştir. Özel nitelikli kişisel veri, öğrenilmesi halinde ilgili kişi hakkında ayrımcılık yapılması veya mağduriyete neden olunacak verilerdir. Örnek vermek gerekir ise bir kişinin sağlık verisi “özel nitelikli” bir bilgidir. Bu nedenle kişisel verilerin herhangi bir yerde işlenmesi kesinlikle yasaktır ve bu konuda yargı paketi istisnalar getirmiştir. 

Bir diğer önemli değişiklik ise; şirketlerin kişisel verileri işlerken kanuna aykırı hareket etmesi halinde verilen cezalara dairdir. Kurul tarafından verilen cezalara karşı idare mahkemelerinde dava açılabileceği belirtilmiştir.