Sıcakta varise bağlı şikayetler artar
Bir toplardamar hastalığı olan varis değişik sebeplerle ortaya çıkarak toplumun büyük kısmını etkiler. En sık olarak da bacaklarda görülür. Farklı belirtilere yol açarak kendini gösterir. Özellikle yaz mevsiminde sıcak havanın da etkisiyle varise bağlı belirtiler daha da belirginleşir. Sıcak damarların genişlemesine yol açacağından varisler de zaten damar genişlemesiyle ortaya çıktığı için buna bağlı şikayetler daha da artar. Bu nedenle varis hastalarına güneş, sıcak kum, kaplıca, hamam, sauna önerilmez. Ayrıca varisler için kullanılan varis çoraplarını da bu sıcak havada giymek pek mümkün olmadığından önleyici ve hafifletici bu tedbiri de almak zordur.
Varis nasıl olur?
Bacakta kirli kanı kalbe götüren toplardamarlar yerçekimine karşı çalışır. Toplardamarlar tek yönü çalışan kapakçıklar sayesinde kanı yukarı doğru taşır. Fakat bu kapakçıklar hasar görür veya güçsüzleşirse vazifesini yerine getiremez. Kapaklardaki yetersizlik sebebiyle damarlardaki kan geriye kaçar ve göllenir. Bu durum damarda basınç artışına ve şişliğe yol açar. Zamanla damar daha da genişler, kıvrılmalar oluşur. Böylece bacakta varise bağlı kabarık ve kıvrık damarlar ortaya çıkar.
Varis oluşumunu kolaylaştıran sebepler
Aşırı kilo, ayakta çalışmak, uzun süre ayakta ve hareketsiz kalmak, uzun süre oturmak, dar pantolonlar, yüksek topuklar, hamilelik, çok doğum yapmak, ya da ailesel özellikler nedeniyle oluşan yapısal bozulmalar varis sebepleri arasındadır. Doğum kontrol hapı kullanımı ve hormon tedavileri, dar giysiler, kabızlık varis oluşumuna zemin hazırlar.
Belirtiler ve teşhis
Venöz yetersizlik olarak da adlandırılan bu durum, hastalığın derecesine ve kişinin yaşam tarzına, damarların yapısına göre değişerek o bacakta şişmeye neden olur. Ağrı, özellikle ayak parmaklarında uyuşukluk, kaşıntı, geceleri artan kramp ve huzursuzluk hali, yanma ve sıcaklık hissi olur. Yazın bu sıcaklık ve yanma hissi daha da fazladır. Soğuk uygulama, ayakları soğuk suyla yıkama kişiyi rahatlatır. Varisleri olan kişi ayakta kaldığında ya da yürüdüğünde daha çabuk yorulur.
Varis değişik görünümlerle karşımıza çıkabilir.Telenjiyektazi dediğimiz kılcal damar varisleri adından da anlaşılacağı gibi kılcal damarları ilgilendirdiğinden incedir ve örümcek ağına benzer görünümdedir. Sıklıkla kırmızı, mor renktedir. Hamilelerde ve doğum kontrolü ya da tedavi nedeniyle hormon kullanan kadınlarda sık görülür. Diğer bir varis türü retiküler dediğimiz varislerdir. Bunlar kılcal damar varislerinden biraz daha alındır. Sıklıkla ayak bileği çevresi ve diz arkasında görülür. Telenjiyektazilere kıyasla ciltten hafif kabarık ve mavi-yeşil görünümdedir. Büyük toplardamar varisleri ise klasik görünümüyle ciltten daha da kabarık, yeşil renkte ve kalındır.
Varisleri iç varis ve dış varis olarak da iki çeşitte ele alabiliriz. Dış varisler yukarıda saydığım görüntü değişiklikleri ile kendilerini kolayca gösterirler. Sıklıkla da kişi özellikle kozmetik sebepler ön planda olarak bu görünümden kurtulmak amacıyla erkenden tedavi yoluna girer. Oysa iç varisler çok daha sinsi ilerler. Bu varis türleri derindeki toplardamarların yetmezliğidir ve yüzeydeki damarların yetmezliğiyle aynı şekilde gelişir. Dışarıdan olan görünümde tanı koydurucu belirgin değişikliklere yol açmadığından kolaylıkla atlanabilir.
Varislerin tanısı yukarıda saydığım belirtiler ve şikayetlerin varlığında doktor muayenesiyle ve muayeneye yönelik bazı testlerle kolayca konulur. Özellikle görünür belirti vermeyen iç varisleri de tespit etmek amacıyla Venöz Doppler tetkiki yapılarak kesin teşhis konulur.
