Ali Çınar

Ali Çınar

Ali.Cinar@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Geçen hafta Ankara’dan Pentagon’a yollanan 40 F-16 satın alımı ve 80 F-16 uçağının modernizasyonu talebinin yankılarından bahsetmiştim. Tabii ki bu yankılar, ağırlıklı olarak Türk kamuoyunda tartışıldı. Ancak Amerikan basınında Reuters’in haberi olarak yer almasının dışında, ABD gündeminin öne çıkan başlıkları arasında değildi, olması da beklenmiyordu. Washington D.C’de ise Ermeni, Yunan ve YPG-PKK gruplarının konuyu Türkiye aleyhine kampanyaya dönüştürdüğünü de belirtmek isterim.

Türkiye’de TV’ler dahil bazı uzmanların, “Foreign Policy”nin “tartışma bölümünde” sağda solda duyulan bilgilerle yazılmış bir makaleyi “ABD Türkiye’yi konuşuyor” algısı yaratmasıysa tamamen yanlış. Zira Joe Biden yönetimi ve ABD medyasının gündeminde ne Türkiye var ne Almanya ne de Afganistan... Biden yönetimi büyük oranda Kovid-19 ile mücadele ve ekonominin toparlanmasına ağırlık vermiş durumda.

Haberin Devamı

Bilhassa Washington D.C’de, kendini Türk uzmanı olarak nitelendiren bazı Amerikalıların, objektif olmayan ve tamamen Türkiye’yi NATO’dan koparmaya yönelik propagandaları yoğun bir şekilde devam ediyor. Bu nedenle Türkiye-ABD ilişkilerinde kalıplaşmış sorunların olduğunu uzun zamandır görüyor ve yapıcı eleştirilerimizle beraber önerilerimizi de sunuyoruz.

Zirvede ne konuşulacak?

Bu arada Roma’daki G-20 Zirvesi sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başkan Biden’ın muhtemel görüşmesinde Suriye ve savunma sanayindeki sıkıntıların ana gündem maddesi olacağına inanıyorum. Özellikle Başkan Biden’ın, Kongre’ye yolladığı, ABD’nin konumunu Suriye’de 1 yıl daha uzattığı başkanlık kararnamesinin metninde kullandığı ağır ifadeler kabul edilemez. Ekim 2019’da eski başkan Donald Trump’ın da aynı cümlelerle Kongre’yi bilgilendirildiğini varsayarsak, Ankara’dan verilen tepkinin istenildiği etkiyi veremediğini görüyoruz. Düşünebiliyor musunuz, mektupta, NATO müttefiki ABD, diğer NATO müttefiki olan Türkiye’nin askeri operasyonlarını, olağanüstü ve alışmadık şekilde dış politika ve ulusal güvenlik tehdidi olarak gördüğünü belirtiyor!

Haberin Devamı

Net olarak gördüğümüz, Pentagon merkezli yazılan bu mektupların ikili ilişkilere daha da zarar vermemesi için diyalog ve çözüm yollarının ivedilikle bulunması gerekliliği. ABD gündeminde Türkiye yok derken, Biden’ın kendi derdine düştüğünü de hatırlatmakta fayda var. Saygın ve güvenilir anketleriyle bilinen Quinnipiac Üniversitesi’nin son araştırmasında, Başkan Biden’ın genel başarı oranının yüzde 38’e düşmesi de kendisi için hayra alamet değil. Nitekim ankete katılanların yarısı Biden’ın Kovid-19’la mücadelesini, yüzde 55’i ekonomi icraatlarını, yüzde 58’i dış politikadaki liderliğini, yüzde 67’si ise göçmen sorunuyla mücadelesini onaylamıyor.

ABD’nin gündeminde Türkiye yok

‘Türkiye ile daha çok çalışabiliriz’

1924 yılında ABD’nin ilk enerji derneği olarak kurulan “Amerika Birleşik Devletleri Enerji Derneği” (USEA), bu sektörün ilerlemesini teşvik için bilimsel ve teknolojik bilgileri paylaşmak üzere paydaşları bir araya getiren bir kaynak görevi görüyor. Derneğin üyeleri arasında “Fortune 500”de yer alan şirketler de bulunurken, dernek, 100’ün üzerinde farklı uluslararası kurumla çalışmalar yürütmekte.

Haberin Devamı

Öte yandan ABD’de petrol fiyatları son 7 yılın en yüksek seviyesinde. Kimi yerlerde 1 galon (3.79 litre) 5 doları bulabiliyor. Hem piyasada yaşanmaya başlayan kriz hem de Türkiye ile ABD arasındaki enerji iş birliği fırsatlarını, derneğin başındaki isim Sheila Hollis’le yaptığım ufak söyleşide konuşma fırsatı buldum. İşte çıkardığım notlar:

Karbon emisyonunun azaltılması, hidro kaynaklar ve güneş enerjisi, Türkiye ile ortak konularımız arasında,

Türkiye ile ABD’nin enerji konusundaki iş birliğinin farklı boyutlara taşınması konusunda pozitif düşünceye sahibim,

Türkiye’nin bilgeliğini, kaynaklarını, teknolojilerini paylaşmak, siyasetin tüm karmaşıklığını ve kültürel farklılıkları anlamakta yardımcı olacaktır,

Türkiye büyük, önemli bir ülkedir ve sofistike, yüksek eğitimli insanlara sahiptir,

Kesinlikle birlikte çalışmaya devam etmemizin bir yolu olduğunu düşünüyorum. Dünyada birbirimize ihtiyacımız var,

Avrupa’da enerji arzında sorunlar var, ihtiyaç çok büyük,

Kömürden ağır kömüre geçiş devam ediyor ancak bunu uygun fiyatlı bir alternatifle değiştirmemiz gerekiyor. Enerji çeşitliliği çok önemli,

Temiz, erişilebilir, yenilenebilir ve dünyanın ihtiyaçlarını koruyan enerjiyi geliştirene kadar birlikte çalışmanın yollarını bulmalıyız,

ABD’nin gündeminde Türkiye yok

Sinirli ve kıskanç Trump!

Eski başkan Donald Trump, her ne kadar sosyal medya hesapları kapansa, haberleri ana akım medyada genelde sansürlü olarak verilse de, olsa da gündemde kalmayı başarıyor. Beyaz Saray Basın Sözcüsü Stephanie Grisham’ın piyasada 20 dolara satılan 352 sayfalık kitabından çıkardığım 10 dikkat çekici madde:

Melanie Trump, 6 Ocak günü Kongre’deki kaos nedeniyle bir barış mesajı atılması önerisine “Hayır” demiş,

Donald Trump, sinirlerine hakim olmayan ve kıskanç biri olarak nitelendirilmiş,

Basın asistanı olan bir kadını çok çekici bulmuş ve zaman zaman seyahatlerine katılıp katılmayacağını sormuş,

Her zaman diktatörlerin kendisine saygı duymasını istemiş,

Aile içinde kıskançlık zinciri olduğu söyleniyor,

Kızı Ivanka Trump ve eşi Jared Kushner’in, kendilerini ABD’nin kraliyet ailesi olarak gördüğü vurgulanıyor,

Trump, basın mensuplarının, Beyaz Saray’dan ne zaman atılacağını sormuş,

Danışmanları Donald Trump’a “Maske takarsan zayıf görünürsün” telkininde bulunmuş,

Oval Ofis’te sık sık “Cats” müzikalinden “Memory” şarkısı çalınırmış,

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve heyetiyle bir araya gelen Trump, bir anda heyettekilere “Burada Gece Yarısı Ekspresi filmini izleyen biri var mı?” sorusunu yöneltmiş.

ABD’de gözden kaçanlar

Ayasofya’nın kedisi Gli’den bu yana ABD basınında çıkan tek pozitif Türkiye haberi, meşhur köpek “Boji” oldu,

Pfizer, Kovid-19 aşısının 5-11 yaş arası kullanımı için ABD Gıda ve İlaç Dairesi’ne başvurdu,

Kaliforniya’da yaşayan sanatçı Refik Anadol’un NFT koleksiyonu 5 milyon dolara satıldı,

2023 Green Card başvuruları devam ediyor. Yaklaşık 55 bin kişinin hak kazanacağı başvurular, 9 Kasım’da sona erecek.